Wypalenie zawodowe

Każdy z nas prędzej czy później może mieć do czynienia w pracy z wypaleniem
zawodowym. Dzieje się tak, w momencie, w którym bardzo długo pracujemy w jednym
zawodzie, zaczynamy czuć się nieustannie bardzo zmęczeni i przeciążeni zbyt dużą
ilością zadań, może się też pojawiać rezygnacja i brak motywacji, a także wiele innych
objawów psycho-fizycznych o których powiem niżej.
Christina Maslach mówi o tym, że na wypalenie zawodowe składa się kilka elementów.
Pierwszym z nich jest wyczerpanie emocjonalne, którego objawami są : brak motywacji i
energii do działania, brak zadowolenia z życia, duże rozdrażnienie, niechęć do
wykonywanego zawodu, ciągłe przemęczenie. Drugi element to depersonalizacja. Polega
ona na negatywnym zachowaniu w stosunku do innych. Osoba taka może dystansować
się od swoich kolegów z pracy, być chłodna oraz obojętna. Ostatni element, to : obniżone
poczucie dokonań osobistych, której towarzyszy duża krytyka wobec siebie, brak wiary w
swoje możliwości i skuteczność. Często występuje tu też poczucie braku sensu w pracy,
którą wykonujemy, a nawet chęć rezygnacji z wykonywanego zawodu.
Jeśli występuje u was któryś z wymieniowych wyżej elementów, to warto się temu bardziej
przyjrzeć. Zastanówcie się czy w swojej pracy odczuwacie ciągły stres, dużą presję,
przerasta was ilość obowiązków, czujecie się przeciążeni fizyczne, jesteście obarczeni
zbyt dużą ilością zadań od swojego pracodawcy, nie możecie się rozwijać lub jeśli macie
do czynienia ze sprzecznością między oczekiwaniami, a wykonywanym zawodem. Każdy
z nas w pewnym momencie życia może czuć się wypalony zawodowo. Jednakże, osoby z
pewnymi cechami osobowości są znacznie bardziej podatne na wypalenie zawodowe.
Osoba z niską samooceną, która nie wierzy w siebie i swoje możliwości i taka, która jest
bardziej wrażliwa od innych, może znacznie szybciej mieć do czynienia z wypaleniem niż
osoba, która jest pewniejsza siebie i tego co robi. Oczywiście nie zawsze tak musi być.
Jednak, z pewnością osoby z tymi cechami mogą być bardziej narażone na wypalenie
zawodowe. Do tej grupy zaliczają się również osoby, które mają dużą trudność w radzeniu
sobie ze stresem, są perfekcyjne i zależne od innych.

Problemy zdrowotne, lęk, niepokój

To co się dzieje w miejscu, w którym pracujemy i jak się czujemy po całym dniu w pracy,
jest bardzo kluczowe. Na przykład, jeśli w pracy mamy do czynienia z mobbingiem i
jesteśmy w jakiś sposób ośmieszani, poniżani lub czujemy się nękani psychicznie, to
każdego dnia będziemy iść do niej z dużym niepokojem i lękiem. Będziemy starali się w
niej tylko przetrwać i nie będzie ona sprawiała nam żadnej przyjemności. To normalne, że
każdemu z nas często nie chce się iść do pracy. Myślę, że wszyscy wolelibyśmy jak
najdłużej odpoczywać i ciężko jest nam zmotywować się do wykonywania obowiązków.
Jest jednak różnica pomiędzy tym, kiedy nam się nie chce czegoś zrobić lub nie mamy
siły, a nieustannym stresem i dyskomfortem, który możemy odczuwać każdego dnia i który
w konsekwencji może doprowadzić do wielu problemów zdrowotnych. Zarówno
psychicznych jak i fizycznych.
Uważam, że rodzaj wykonywanej pracy ma również tutaj ogromne znaczenie. Zarówno w
pracy fizycznej jak i tej siedzącej możemy mieć do czynienia z wypaleniem zawodowym.
Jeśli chodzi o tą pierwszą pracę, to mogą przeważać w niej na początku większe
dolegliwości fizyczne, a w tej drugiej – psychiczne.
Zacznę od opisania pracy siedzącej. Myślę, że dobrym przykładem będzie tutaj praca w
korporacji. Jeśli pracujemy w miejscu, w którym ciąży na nas ogromna odpowiedzialność

lub wiele od nas zależy i nieustannie jesteśmy pod dużą presją, to w dłuższej
perspektywie nasz organizm może to bardzo ciężko znieść. Chciałabym też tu zaznaczyć,
że w pracy siedzącej również występują dolegliwości fizyczne. Takie jak na przykład ból
kręgosłupa czy oczu. Uważam jednak, że częściej występują w niej dolegliwości
psychiczne.

Niechęć do wykonywanych przez nas obowiązków

To, co może złe na nas wpływać w obu rodzajach wykonywanej pracy, to negatywna
atmosfera i duża rywalizacja pomiędzy pracownikami. Jeśli cały czas mamy do czynienia z
osobami, które są negatywnie nastawione do tego co robią, non stop narzekają i zamiast
współpracy, to z nami konkurują oraz we wszystkim chcą być jak najlepsi, to może to na
nasze zdrowie psychiczne wpływać bardzo złe. Możemy odczuwać dużą niechęć do
miejsca pracy i wykonywanych przez nas obowiązków. Naturalną rzeczą jest to, że na
codzień w pracy napotykamy różnego rodzaju stresujące sytuacje. Jednak, wszystko
zależy od tego jak często one występują i o jakim nasileniu.
Uważam, że to jaką pracę wykonujemy jest również istotne. Chociaż tak jak wspomniałam
wyżej, w każdym zawodzie spotykają nas różnego rodzaju trudności, które mogą
przyczynić się do wypalenia zawodowego i wszędzie możemy czuć się złe z jakiegoś
powodu. Praca fizyczna może bardzo odbić się na naszym zdrowiu fizycznym.
Początkowo mogą to być duże dolegliwości fizyczne spowodowane rodzajem
wykonywanej pracy i które mogą znacząco wpłynąć na nasze funkcjonowanie, a następnie
trudności psychiczne, które często idą ze sobą w parze. Przykładem może być tutaj praca
w sklepie. Jeśli wracamy z niej każdego dnia z dużym bólem pleców i nóg, czujemy się
ciągle przeciążeni fizycznie oraz nasza wydajność i efektywność zacznie spadać, to
możemy odczuwać dużą rezygnację, brak motywacji, frustrację i złość, bo nie mamy siły i
nie jesteśmy w stanie robić tyle ile wcześniej. Tak jak już wspomniałam wyżej, każdy z nas
może spotkać się z wypaleniem zawodowym. Niezależnie od tego, czym się zajmujemy.
Kolejną ważną rzeczą jest prowadzenie zdrowego trybu życia. Pod wpływem dużego
stresu w pracy często stosujemy nieodpowiednią dietę, nadużywamy alkoholu lub pijemy
za dużo kofeiny. Stres znacząco wpływa na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne.
Niezależnie od tego czy obecnie dokucza nam bardziej obszar psychiczny czy fizyczny, bo
oba te obszary się ze sobą łączą. Każda z dolegliwości zawsze nam o czymś mówi.
Czasem jest to spowodowane tym, że nasz organizm potrzebuje po prostu regeneracji i
odpoczynku. Jednak, jeśli czujemy się tak złe od dawna, to napewno warto się temu
bardziej przyjrzeć.
Jak możemy poradzić sobie z wypaleniem zawodowym ? Myślę, że sama świadomość i
zauważenie problemu, to już bardzo dużo. Ważne jest, aby umieć o siebie zadbać.
Regeneracja organizmu to podstawa. Regularne wysypianie się, dieta i aktywność
fizyczna może zdziałać cuda. Z pewnością może też pomóc znalezienie balansu pomiędzy
życiem zawodowym, a prywatnym. Wsłuchanie się w swój organizm jest niezwykle istotne.
Uważam, że kiedy czujemy się wypaleni zawodowo, warto zastanowić się dlaczego tak
jest i odpowiedzieć sobie na kilka pytań : Co sprawia, że się tak złe czuje w pracy ? Czy
jest to kwestia zawodu, który wykonuje od lat i którym jestem już zmęczony? Czy może to
konkretne miejsce ? Jak mogę poradzić sobie ze stresem ? W czym jestem dobry i jakie
są moje mocne oraz słabe strony ? Co bym chciał zmienić w obecnej pracy ? Co sprawia,
że czuje się mniej efektywny i sprawczy w pracy ? Mam nadzieję, że zapisanie sobie tych
pytań i odpowiedzenie na nie pomoże wam przyjrzeć się temu, dlaczego czujecie wypaleni
zawodowo i co możecie zrobić, aby to zmienić. Kołem ratunkowym jest przedewszystkim psychoterapia!

www.psychoterapia-pietrzyk.pl